পৰিচয়ঃ
অসমক চাহৰ দেশ বুলি কোৱা হয়। অসমৰ চাহে জগতজোৰা খ্যাতি লাভ কৰিছে। কিন্তু এই চাহ বাগিচাসমূহত কাম কৰি ৰাজ্যৰ অৰ্থনীতি টনকিয়াল কৰা লক্ষ্যাধিক লোক আজিও বহুতো মৌলিক সুবিধাৰ পৰা বঞ্চিত হৈ আছে। এই লোকসকলেই হ’ল অসমৰ চাহ জনগোষ্ঠী। সঘনাই আমি বাতৰি কাকতত বা টেলিভিছনত তেওঁলোকৰ আন্দোলন-প্ৰতিবাদৰ কথা শুনোঁ। এই আন্দোলনবোৰ কিয় হয়, তাৰ কাৰণসমূহ কি, শেহতীয়া আন্দোলনৰ কাৰণ কি, ইত্যাদি বিষয়েই এই লেখাত সৰলকৈ আলোচনা কৰা হৈছে।
চাহ জনগোষ্ঠী কোন?
ব্ৰিটিছসকলে অসমত চাহ বাগিচা আৰম্ভ কৰোঁতে ভাৰতৰ বিভিন্ন ঠাইৰ (যেনে- ঝাড়খণ্ড, ছত্তীশগড়, ওড়িছা, পশ্চিমবংগ আদি)পৰা মানুহক কামৰ বাবে অনা হৈছিল। তেওঁলোকৰ সন্তান-সন্ততিসকলে আজি অসমত বহু প্ৰজন্ম ধৰি বাস কৰি আহিছে আৰু চাহ বাগিচাত কাম কৰি আহিছে। এই ডাঙৰ সম্প্ৰদায়টোকেই চাহ জনগোষ্ঠী বুলি জনা যায়। তেওঁলোক অসমৰ এক অবিচ্ছেদ্য অংগ আৰু অসমীয়া সমাজৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ অংশ।
ঐতিহাসিক প্ৰসংগ: ১৯ শতিকাৰ মাজভাগৰ পৰাই বাধ্য শ্ৰমিক হিচাপে অনা এই সম্প্ৰদায়সমূহে কঠোৰ পৰিস্থিতি আৰু শোষণৰ সন্মুখীন হৈছিল।
বৰ্তমানৰ জনসংখ্যাঃ বৰ্তমান অসমৰ জনসংখ্যাৰ প্ৰায় ২০% তেওঁলোকে অধিকাৰ কৰিছে যদিও ৰাজ্যখনৰ অন্যতম বঞ্চিত আৰু দুৰ্বল গোট হৈয়েই আছে।
সম্প্ৰদায়ৰ গঠন: এই শব্দটোৱে অসংখ্য গোটক সামৰি লৈছে, যেনে সানথাল, ওৰাওন, মুণ্ডা, কুৰুখ, গণ্ড, আৰু ভূমিজ, যাৰ বহুতেই নিজৰ উৎপত্তিস্থলত আনুষ্ঠানিকভাৱে অনুসূচিত জনজাতি হিচাপে স্বীকৃতি লাভ কৰিছে।
তেওঁলোকৰ আন্দোলনৰ মুখ্য কাৰণসমূহ:
১. নিম্ন মজুৰি আৰু দৈনিক হাৰৰ দাবীঃ চাহ বাগিচাৰ শ্ৰমিকসকলে এতিয়াও পর্যাপ্ত মজুৰি নাপায়। কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰে নিৰ্ধাৰণ কৰা ন্যূনতম মজুৰিৰ সৈতে তেওঁলোকৰ মজুৰিৰ বহু তফাৎ আছে। শ্ৰমিকসকলে দৈনিক ৩৫০-৪০০ টকাৰ (এই টকাৰ পৰিমাণ সময়ে সময়ে সালসলনি হয়) এক দিশমূলক দৰৰ সলনি দিনহেঁতেনীয়া মজুৰি বিচাৰে। তেওঁলোকৰ মূল দাবী হ’ল দৈনিক ৰাজহুৱা ভাতৃবৎ মজুৰি ২৫০ টকা।
২. বাসস্থান, স্বাস্থ্য আৰু শিক্ষাৰ অসুবিধাঃ বাগিচাসমূহত তেওঁলোকক দিয়া ঘৰ-দুৱাৰবোৰ অতি নিম্নমানৰ আৰু জীৰ্ণ অৱস্থাত থাকে। বাগিচাত প্রাথমিক স্বাস্থ্য সেৱাৰ অভাৱ আছে। চিকিৎসালয়, ডাক্তৰ, ঔষধৰ যথেষ্ট ব্যৱস্থা নাই। বাগিচাৰ ভিতৰত শিক্ষানুষ্ঠানৰ সংখ্যা নিচেই কম। সেয়েহে ল’ৰা-ছোৱালীবোৰ শিক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত পিছপৰি ৰৈ যায়।
৩. ভূমিৰ অধিকাৰৰ সমস্যাঃ বহু বছৰ ধৰি বাগিচাত বাস কৰি অহা স্বত্বেও বহুতে নিজা মাটিৰ মালিকীস্বত্ব (লেণ্ড ৰাইট্ছ) পোৱা নাই। সেয়েহে তেওঁলোকৰ এক স্থায়ী আৰু নিৰাপদ অস্তিত্বৰ প্রশ্ন ওপজে।
৪. চাহ শ্ৰমিক আইন, ১৯৫১ ৰ সঠিক প্ৰয়োগঃ এই আইনখনৰ জৰিয়তে শ্ৰমিকসকলক বাসস্থান, চিকিৎসা, শিক্ষা আদিৰ নিশ্চয়তা দিয়া হৈছে। কিন্তু বাস্তৱত এই আইনৰ ব্যৱস্থাসমূহ সঠিকভাৱে কাৰ্যকৰী নহয়। আন্দোলনৰ এক উদ্দেশ্য হ’ল এই আইনখনৰ সঠিক প্ৰয়োগ কৰোৱা।
৫. অনুসূচিত জনজাতি(ST)ৰ স্বীকৃতিঃ অতি শেহতীয়া আন্দোলনৰ মূল কাৰণ বা দাবী এইটোৱেই। স্থানীয় আদিবাসী জাতিসমূহ যেনে সানথাল, ওড়াওন, মুণ্ডা খাৰিয়া, ভূমিজ, ইত্যাদিক অনুসূচীত জনজাতি (Scheduled Tribe) হিচাপে স্বীকৃতি দিয়াৰ দাবী। ST স্বীকৃতি লাভ কৰিলেই তেওঁলোকে শিক্ষাগত, আর্থিক, ৰাজনৈতিক সংৰক্ষণ আৰু সুবিধাসমূহ সুচলভাবে পাব।
অতি শেহতীয়া আন্দোলনঃ
অনুসূচিত জনজাতিৰ মৰ্যাদা প্ৰদানৰ দাবীত যোৱা ১৩ অক্টোবৰ ২০২৫, সোমবাৰে অসমৰ ডিব্ৰুগড়ত হাজাৰ হাজাৰ চাহ জনজাতি আৰু আদিবাসী সম্প্ৰদায়ৰ লোকে ব্যাপক প্ৰতিবাদী সমদল উলিয়ায়। যোৱা কেইবা দশক ধৰি জনগোষ্ঠীসমূহে STৰ মৰ্যাদা, উচিত দৈনিক মজুৰি, মাটিৰ মালিকীস্বত্বৰ দাবী জনাই আহিছে। চলিত সপ্তাহৰ আৰম্ভণিতে ৮ অক্টোবৰত তিনিচুকীয়াত জনগোষ্ঠীসমূহে এক বৃহৎ সমদল উলিয়াইছিল, য’ত ব্যাপক অংশগ্ৰহণ হৈছিল। সাংগঠনিক মতানৈক্য একাষৰীয়া কৰি পাঁচটা সংস্থা – অসম চাহ মজদুৰ সংঘ (এ চি এম এছ), অসম চাহ জনজাতি ছাত্ৰ সন্থা (এ টি এছ এ), সদৌ আদিবাসী ছাত্ৰ সন্থা (আছা), ৩৬ জনজাতি পৰিষদ (৩৬ জনগোষ্ঠীৰ পৰিষদ), আৰু চাহ জনগোষ্ঠীয় জাতীয় মহাসভাই এক ঐক্যবদ্ধ ফ্ৰণ্টৰ অধীনত একেলগে এই আন্দোলন আৰম্ভ কৰিছে এচিএমএছ (ডিব্ৰুগড় শাখা)ৰ সম্পাদক নবীন চন্দ্ৰ কেওটে সাংবাদিকৰ আগত কয় যে সমগ্ৰ জিলাখনৰ ২১৮খন সংগঠিত চাহ বাগিচা, ২৪ হাজাৰ ক্ষুদ্ৰ চাহ খেতিয়ক, আৰু ৭০টা ক্ৰয় পাতৰ চাহ কাৰখানাৰ শ্ৰমিকসকলে সোমবাৰে এই প্ৰতিবাদী সমদলত অংশগ্ৰহণ কৰে। চাহ জনজাতি আৰু আদিবাসী জনগোষ্ঠীসমূহে দীৰ্ঘদিন ধৰি অসংখ্য অভিযোগৰ বাবে আন্দোলন কৰি আহিছে যদিও বৰ্তমানৰ আন্দোলনে কেৱল তিনিটা মূল দাবীৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰিছিল, যিবোৰক পূৰ্বে আলোচনাৰ অযোগ্য বুলি অভিহিত কৰিছিল। যেনে, চাহ শ্ৰমিকৰ দৈনিক মজুৰি ৫৫১ টকালৈ বৃদ্ধি কৰা, জনগোষ্ঠীসমূহক অনুসূচিত জনজাতি হিচাপে স্বীকৃতি দিয়া আৰু ভূমি পট্টা (আইনী ভূমি মালিকীস্বত্বৰ অধিকাৰ) আবণ্টন দিয়া। এই যুটীয়া মঞ্চই আন জিলাতো এনে বিক্ষোভ কৰাৰ পৰিকল্পনা ঘোষণা কৰিছে। দীপাৱলীৰ পাছত চৰাইদেউ আৰু শিৱসাগৰ জিলা সামৰি সোণাৰিত এক বৃহৎ সমাৱেশৰ পৰিকল্পনা কৰা হৈছে, য’ত এক লাখ অংশগ্ৰহণকাৰীৰ সম্ভাৱনা আছে।
তদুপৰি ডিচেম্বৰ মাহত গুৱাহাটীত এচিএমএছ, আছা, আদিবাসী নেশ্যনেল কনভেনচন, এটিডব্লিউএ, আদি কেইবাটাও গুৰুত্বপূৰ্ণ সংস্থাৰ সহযোগত ‘আদিবাসী চাহ সম্প্ৰদায়ৰ সন্মিলন’ৰ পৰিকল্পনা কৰা হৈছে। এচিএমএছৰ নেতা তথা যুটীয়া মঞ্চৰ অন্যতম আহ্বায়ক লখেশ্বৰ তাঁতীয়ে কয় যে, “আমাৰ সকলো দাবী পূৰণ নোহোৱালৈকে এই আন্দোলন বন্ধ নহ’ব। আমি যথেষ্ট সময় অপেক্ষা কৰি আহিছোঁ। কাৰ্য্যৰ সময় এতিয়া।” প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে ২০১৪ চনৰ লোকসভা নিৰ্বাচনৰ প্ৰাকমুহূৰ্তত এক সমাৱেশত ৰাজ্যৰ ছয় জনগোষ্ঠীৰ বাবে দীৰ্ঘদিন ধৰি চলি থকা এছ টি মৰ্যাদাৰ দাবীক স্বীকৃতি দিয়াৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিছিল। ৰাজ্যিক নিৰ্বাচনৰ বাবে ২০১৬ চনৰ বিজেপিৰ দৃষ্টিভংগীৰ নথিখনেও এছ টি মৰ্যাদা প্ৰদান কৰিছিল। চাহ জনজাতি আৰু আদিবাসীৰ উপৰিও এছ টি মৰ্যাদা বিচৰা আন সম্প্ৰদায়ৰ ভিতৰত টাই আহোম, মৰাণ, মটক, কোচ ৰাজবংশী আৰু চুতীয়া আদি আছিল। এই সকলোবোৰ সম্প্ৰদায়ে বৰ্তমান অ’বিচিৰ মৰ্যাদা লাভ কৰিছে। এছ টি মৰ্যাদাই তেওঁলোকক চাকৰি, শিক্ষা আৰু আৰ্থিক সাহায্যৰ সৈতে জড়িত বিষয়ত অধিক সহায় কৰিব। অসমত প্ৰায় ৯৬টা জনগোষ্ঠীয়ে নিজকে চাহ জনজাতি বুলি পৰিচয় দিয়ে। ইয়াৰ পূৰ্বে টাই আহোম আৰু মৰাণ জনগোষ্ঠীয়েও এছ টি মৰ্যাদা বিচাৰি ব্যাপক সভা অনুষ্ঠিত কৰিছিল। ইতিমধ্যে অসমৰ মুখ্যমন্ত্রী হিমন্ত বিশ্ব শৰ্মাই কয় যে চৰকাৰৰ মন্ত্রীৰদ্বাৰা গঠিত এটা দলে বিষয়টো চোৱাচিতা কৰি আছিল আৰু নৱেম্বৰ মাহত ৰাজ্যৰ বিধানসভাত প্রতিবেদন দাখিল কৰিব৷
উপসংহাৰঃ
চাহ জনগোষ্ঠীৰ আন্দোলন হ’ল অসমৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ সামাজিক-অৰ্থনৈতিক বিষয়।এই আন্দোলন কেৱল মজুৰিৰ আন্দোলন নহয়; ই এক আৰ্থিক, সামাজিক আৰু ন্যায়ৰ আন্দোলন। তেওঁলোকৰ সমস্যা সমাধান নহ’লে অসমৰ সামগ্ৰিক উন্নয়ন সম্ভৱ নহয়। চাহৰ গৌৰৱ আৰু সৌৰভ জগতসভালৈ নিয়া এই শ্ৰমিকসকলক ন্যায়, সম্মান আৰু মৰ্যাদা প্ৰদান কৰাটো আমাৰ সকলোৰে কৰ্তব্য। চাহ বাগিচাৰ শ্ৰমিকসকলৰ ন্যায়সংগত দাবীসমূহৰ প্ৰতি সংবেদনশীল হ’বলৈ আৰু তেওঁলোকৰ জীৱন-যাত্ৰাৰ মানদণ্ড উন্নত কৰাত গুৰুত্ব দিবলৈ এই আন্দোলনে ৰাজ্য আৰু কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰক আহ্বান জনায়।
যদি আপুনি সন্দেহজনক অনুভৱ কৰা যিকোনো তথ্য, ৰেকৰ্ডিং, ফটো, ভিডিঅ’ লাভ কৰে, তেনেহ’লে সেইবোৰ আমাৰ হোৱাটছএপ নম্বৰলৈ ফৰৱাৰ্ড কৰিব পাৰে (+91 904 905 3770)। আমি তথ্যগত বিৱৰণসহ অনুসন্ধান কৰিম আৰু প্ৰকাশ কৰিম। আমাৰ দৈনিক আপডেটবোৰো চাবস্ক্ৰাইব কৰক।
যদি আপুনি সামাজিক মাধ্যমত আমাক অনুসৰণ কৰিব বিচাৰে:
ফেচবুক | টুইটাৰ | ইনষ্টাগ্ৰাম | গুগল নিউজ চেনেল | হোৱাটছএপ
